جامع خبر:نشست خبری سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تخصصی و کاربردی دانشگاهی صبح امروز (دوشنبه ۲۵ آبان) با حضورخبرنگاران در محل انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل ایرانیان برگزار شد. به گزارش جامع خبر، حامد میرزابابایی (رئیس انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل ایرانیان) در ابتدای این نشست به تغییر زمان و به تعویق افتادن برگزاری این نمایشگاه اشاره کرد […]

جامع خبر:نشست خبری سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تخصصی و کاربردی دانشگاهی صبح امروز (دوشنبه ۲۵ آبان) با حضورخبرنگاران در محل انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل ایرانیان برگزار شد.

به گزارش جامع خبر، حامد میرزابابایی (رئیس انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل ایرانیان) در ابتدای این نشست به تغییر زمان و به تعویق افتادن برگزاری این نمایشگاه اشاره کرد و گفت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تخصصی و دانشگاهی معمولاً در دوره‌های اول هفته اول همزمان با هفته پژوهش برگزار می‌شد و از چهارمین دوره به بعد نیز به هفته کتاب انتقال یافت اما امسال بنابه دلایلی که عمدتاً هم ناشی از عدم تعیین محل مناسب برای نمایشگاه بود به تعویق افتاد و با یک هفته فاصله ازهفته کتاب برگزار می‌شود.

میرزابابایی ادامه داد: در حقیقت تهیه هزینه برای محلی که بتواند میزبان برگزاری چنین نمایشگاهی باشد برای انجمن ناشران بین‌الملل و همکاران ما بسیارسنگین است و در شرایط و وضعیت اقتصادی فعلی نمی‌توانستیم از محل اجاره غرفه این هزینه را تامین کنیم. پس ناچار شدیم به سمت محل‌های ارزان‌تر برویم و در این راه حتی از شهرداری نیز کمک خواستیم که نهایتاً معاونت امور اجتماعی شهرداری در حوزه تبلیغات شهری با ما همکاری کرد که اگر محقق شود در همین هفته نتایج آن در سطح شهر تهران مشهود خواهد بود. هرچه هست که فعلاً دانشگاه تهران میزبان سیزدهمین دوره این نمایشگاه است و نسبتاً همکاری مناسبی نیز از نظر هزینه با ما داشتند و به جز مبلغی که حقیقتاً باید صرف رد و فتخ امور شود هزینه دیگری به ما تحمیل نکردند.

رئیس انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل ایرانیان سپس به مشکلات اقتصادی حوزه نشر به ویژه نشر بین‌الملل اشاره کرد و اظهار داشت: مشکلات اقتصادی این حوزه بیشتر از سایر حوزه‌های نشر است چرا که هم تامین اصلی محتوای چنین نمایشگاهی وابسته به ارز و نوسانات ارزی است و هم حتی هزینه‌های وابسته با نشر بین‌الملل ایران نیز با ارز گره خورده است و وقتی یک نوسان ارزی در بازار رخ می‌دهد هم اصل کالا و هم هزینه‌هایی که مرتبط با ورود، خروج و غیره است متفاوت می‌شود.

این فعال نشر بین‌الملل البته از شرایط مساحتی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تخصصی و دانشگاهی ابراز نارضایتی کرد و گفت: اگر مقایسه بین این ۱۳ دوره برگزاری نمایشگاه داشته باشیم واقعاً جای تاسف است که نمایشگاهی با زیربنای ۱۷۰۰ متر فضای مفید در حال حاضر به ۵۰۰ متر فضای مفید کاهش یافته است این در حالی است که در‌‌ همان دوره‌های قبلی ۱۷۰۰ متر نیز کسری جا و مکان را برای ما به دنبال داشت. تمامی این اتفاقات نشانگر ناسلامتی در بازار و اقتصاد نشر است و اگر جلوی آن گرفته نشود و به نحوی مهار نگردد می‌تواند عواقب بدتری هم داشته باشد. همانطور که اشاره کردم بخش اعظم این بیماری ناشی از وابسته بودن کار کارگزاران نشر بین‌الملل به نوسانات ارزی است.

وی افزود: با تمام این تفاسیر در حال حاضر و در این دوره بخش اعظمی از هزینه‌های نمایشگاه و اصولاً گردش مالی اعضای انجمن وابسته به اعتبارات شخصی فعالان نشر بین‌الملل ایرانیان است. همین هزینه‌ها باعث شده امسال نه افتتاحیه داشته باشیم و نه حتی غرفه‌بندی و به دلیل اینکه در تامین کتاب‌ها بسیاری از ناشران خارجی علاقه‌مند به همکاری ما نیستند یا به دلیل تحریم یا به خاطر مشکلات نقل و انتقال هزینه ریسک نمی‌کنند پس ما مجبور می‌شویم از اعتبارات فردی کمک گرفته و با واسطه کردن شخص ثالث از اعتبارات نقدی خودشان کتاب‌ها را تهیه کنیم.

رئیس نمایشگاه بین‌المللی کتاب تخصصی و دانشگاهی البته منکر چالش‌های موجود در کل فضای نشر کشور نشد و تاکید کرد: می‌دانیم که صنعت نشر کشور در حوزه‌های مختلف مشکلات فراگیری دارد و هر حوزه درگیری‌های مرتبط با خود را تجربه می‌کند ولی بخش بین‌الملل که به نوعی با تولید علم و منابع علمی دانشگاه‌ها گره خورده است به دلیل مشکلاتی که عرض شد نیازمند راه حل و راهکاری جدی برای برون‌رفت از چنین وضعی است. اتفاق بن کارت بین‌المللی که در نمایشگاه بیست و هشتم شاهد آن بودیم نکته مثبتی بود و امیدواریم تمامی نهادهای درگیر مثل وزارت علوم، وزارت بهداشت، دانشگاه آزاد و دانشگاه پیام نور که به نوعی با کتاب‌های دانشگاهی و علمی مرتبط هستند همکاری و تعامل بیشتری با آن‌ها داشته باشیم.

میرزابابایی همچنین توضیحاتی درباره سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تخصصی و دانشگاهی ارائه و بیان کرد: یکی از ویژگی‌های نمایشگاه بین‌المللی کتاب تخصصی و دانشگاهی همچون سال‌های گذشته این است که با وجود نوسانات ارزی هیچ کتابی به دو قیمت متفاوت فروش نخواهد رفت. در حال حاضر از طریق سایت نمایشگاه ثبت‌نام‌ها انجام شده و مسئله قیمت‌گذاری از طریق یک اپلیکیشن برنامه‌ریزی شده تا همواره کمترین قیمت ملاک فروش برای نمایشگاه در نظر گرفته شود اما در هر صورت نمایندگان انحصاری شاید ضوابط جداگانه‌ای هم داشته باشند.

این فعال نشر در خصوص شبهات موجود درباره تفاوت قیمت‌ها متذکر شد: این اتفاق به چند دلیل می‌افتد اول اینکه اساساً نرخ ارز همواره شاهد نوسانات است و ممکن است ناشری که کتاب را دو ماه پیش خریده قیمتی متفاوت از همکار خود که در شش ماه گذشته کتاب را تهیه کرده پرداخت کرده باشد و به همین دلیل است که ما راهکار تعیین سقف نرخ ارز را به کار می‌بریم. یعنی با وجود تفاوت در نرخ ارز یک سقف معینی برای آن تعیین شده که هیچ ناشری نمی‌تواند بنا بر ارزی بیشتر از این قیمت نسبت به فروش کتابش قیمت‌گذاری کند. البته در مورد قیمت‌های کمتر از این سقف ناشران مجاز هستند تا مطابق با پرداخت خود قیمت را تعیین کند.

وی یادآور شد: علاوه بر این ممکن است یک کارگزار براساس شرایط و روابط خود در مسیر تهیه کتاب تخفیف بیشتری از ناشر گرفته باشد و به‌‌ همان نسبت هم دستش در اعلام قیمت پایین‌تر باز باشد ولی همانطور که گفتیم تاکید ما بر روی توافق برای پایین‌ترین قیمت است. این نکته را هم باید در نظر داشت که در برخی موارد حتی قیمت پشت جلد کتاب‌ها نیز با هم متفاوت است. هرچه هست این وضعیت ناشی از شرایط تحریم است و اینکه ناشر مجبور می‌شود با واسطه و از طریق کارگزار ثالث فلان کتاب را تهیه کند که مطمئناً روی قیمت آن تاثیر می‌گذارد ولی ما در هیچ شرایطی اجازه اورپرایز کردن قیمت‌ها را نمی‌دهیم.

میرزابابایی درباره نحوه ارائه تخفیفات در سیزدهمین نمایشگاه بین‌الملل کتاب تخصصی و دانشگاهی گفت: حداقل میزان تخفیف‌ها ۱۵ درصد و حداکثر آن نیز ۷۰ درصد ثبت شده است و تمامی کتاب‌ها نیز در سایت انجمن قابل ردگیری و جستجو هستند و حتی امکان دانلود کامل لیست کتاب‌ها مهیا شده است.

رئیس انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل ایرانیان از خرده‌گیری برخی نسبت به ورود کتاب‌های خارجی گلایه کرد و گفت: به غلط تکرار می‌شود کتاب‌های خارجی ناشر ایرانی را تهدید می‌کند که این مسئله از چند جهت قابل نقض شدن است اول اینکه اگر حمایتی از فروش کتاب خارجی اتفاق می‌افتد به معنی حمایت از ناشر و کارگزار نشر بین‌الملل ایرانی نیست بلکه معنی آن حمایت از مخاطب داخلی و توجه به درخواست و تقاضای داخل کشور است. در واقع با این حمایت ما از دانشگاه و دانشجو حمایت کرده‌ایم و این حمایت به مصرف‌کننده برمی‌گردد نه تولیدکننده. درست مثل شرایطی که برای دارو وجود دارد و علی‌رغم حضور داروهای مشابه ایرانی هیچ‌گاه ممانعتی از ورود داروهای خارجی صورت نمی‌گیرد چراکه وزارت بهداشت به درستی خود را به موظف به حمایت از نیازمندان به دارو می‌داند. در واقع بسیاری از کتاب‌های خارجی محتوای و کیفیتی دارند که در ایران وجود ندارد و تولید نمی‌شود پس طبیعی است برای رفع نیاز بازار نیاز به کتاب‌های خارجی داریم.

میرزابابایی اضافه کرد: نکته مهم‌تر آنکه در همین کتاب خارجی و در تولیدات ناشران خارج از ایران نیز شاهد کتاب‌هایی از مولفان ایرانی هستیم که در همین نمایشگاه نیز عرضه می‌شود. وقتی ناشر خارجی کار مولف ایرانی را چاپ می‌کند پس باید مورد حمایت هم قرار بگیرد. در سراسر جهان چنین طرح‌هایی تحت عنوان گرند وجود دارد به عنوان مثال در همین نمایشگاه کتابی در مورد نانو تکنولوژی عرضه می‌شود که یک مولف ایرانی و استاد دانشگاه تربیت مدرس آن را تهیه کرده و توسط نشر معروف جان وایلی منتشر شده است. آمار دقیق‌تر آنکه از همین نشر جان وایلی ۴۶ عنوان کتاب در نمایشگاه امسال عرضه می‌کنیم که همگی کار مولفان ایرانی است. علاوه بر این‌ها ناشرانی مثل IGI، CIC و… نیز هستند که از استادان و پژوهشگران ایرانی کتاب‌هایی را منتشر کردند. شیما محبی از دانشگاه مازندران، ایرج مهدوی از دانشگاه تهران، رضا رنجبرانی از موسسه توسعه و تجارت نمونه‌هایی از این مولفان هستند. حتی نشر آکسفورد نیز کارهایی از مولفان ایرانی منتشر می‌کند که در‌‌ همان نمایشگاه نیز حضور دارند به همین دلیل است که می‌گوییم نشر بین‌الملل ایرانی باید مورد حمایت قرار بگیرد.

او در ادامه به حوزه‌های مختلف کاری کتاب‌های نمایشگاه نیز اشاره کرد و گفت: فارغ از حوزه علوم انسانی که ممکن است به دلیل متفاوت بودن نگرش‌ها و دیدگاه‌ها موضع‌هایی در مقابل آن باشند اما عمده کار ناشران بین‌الملل ایرانی در حوزه فنی و مهندسی و پزشکی است. البته کارهای حوزه‌های حقوقی و علوم انسانی هم جای تقدیر دارد. سوال کلیدی این است که اگر ناشر ایرانی ظرفیت تهیه و تولید کتاب‌هایی در این سطح را دارد چرا مولف ایرانی به نشری مثل آکسفورد یا جان وایلی مراجعه می‌کند پس حتماً ناشر ایرانی باید روی کیفیت کار خود و توانایی‌هایش کار کند.

این فعال نشر در ادامه آمار‌هایش تاکید کرد: ما در نمایشگاه کتب تخصصی و کاربردی حتی رکورد ارائه ۸۰ هزار عنوان کتاب را نیز داشته‌ایم (سال۹۲) ولی در شرایطی به سر می‌بریم که اگر نمایشگاه را به سمت تعطیلی هم سوق دهیم چیزی از دست نداده‌ایم با این حال تمام تلاش خود را می‌کنیم که این دوره‌ها ادامه داشته باشد. امسال حدود ۴۰ هزار عنوان کتاب از ۱۴ موزع در نمایشگاه ارائه می‌کنیم که با وجود تمامی مشکلات بخش قابل قبولی از آن‌ها کتاب‌های ۲۰۱۵ هستند. البته آمارهایی که مثلاً در مورد نمایشگاه‌های کتاب تهران گفته می‌شود و اینکه ۳۰۰ ناشر خارجی شرکت کرده‌اند نیز اشتباه نیست چراکه در نشر بین‌الملل هر ناشر بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ زیر مجموعه که به آن‌ها اییپرینت گفته می‌شود دارد و به ازای هر اینپرینت یک شاخص ISBN ایجاد می‌کنند.

میرزابابایی افزود: از ۴۰ هزار عنوان کتابی که امسال در نمایشگاه عرضه می‌شود ۷۳۰۳ عنوان کتاب‌های سال ۲۰۱۴، ۴۳۵۵ عنوان از سال ۲۰۱۳، ۴۰۹۹ عنوان سال ۲۰۱۲ و ۴۰۴۹ عنوان نیز چاپ اول سال ۲۰۱۵ هستند این یعنی قریب به ۵۰ درصد از کتاب‌های ما از سال ۲۰۱۲ به بعد تهیه شده که جای تقدیر و تشکر دارد. در واقع ما صحبت از ۲۰ هزار عنوانی می‌کنیم که در این ۳ سال منتشر شده و تهیه آن در شرایط فعلی قابل قبول است.

رئیس انجمن فرهنگی ناشران بین‌الملل ایرانیان درباره تعداد کتاب‌های حوزه‌های مختلف نیز بیان کرد: در این نمایشگاه ۱۴هزار عنوان کتاب حوزه علوم انسانی، ۷ هزار عنوان در حوزه فنی و مهندسی، ۷ هزار عنوان کتاب در حوزه هنر، ۷ هزار عنوان کتاب در حوزه علوم پایه، ۴ هزار عنوان کتاب در رشته‌های پزشکی و هزار عنوان کتاب مرجع عرضه می‌شود. در آمار جزئی‌تر شاهد هستیم ۲۷۵۵ عنوان از کتاب‌های هنری مختص به رشته معماری است و هزار عنوان از کتاب‌های فنی و مهندسی علوم کامپیو‌تر را شامل می‌شوند. در حوزه علوم انسانی، کتاب‌های علوم سیاسی با هزار عنوان تقریباً بالا‌ترین آمار‌ها را دارند.

او همچنین درباره قیمت‌ها و بالا‌ترین قیمت نیز تصریح کرد: کتابی که دو سال است رکورد گران‌ترین کتاب نمایشگاه را در اختیار دارد امسال نیز با قیمت ۵۵ میلیون تومان جایگاه خود را حفظ کرده است. این کتاب یک کتاب مرجع در حوزه صنایع و مهندسی مکانیک به شمار می‌آید که توسط موسسه ASTM منتشر شده است. ما حتی کتاب ۱۰ میلیون تومانی در حوزه IT داریم که مولف آن مهدیه خسروپور یک ایرانی است. ارزان‌ترین کتاب ما نیز در حوزه ادبیات رمان است که هزینه‌ای بالغ بر ۳ هزار تومان را شامل می‌شود.

وی در پایان مجدد تاکید کرد که در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تخصصی و کاربردی به هیچ عنوان کتاب آفست و بدون مجوز از ناشر اصلی وجود ندارد و اینکه علی‌رغم رایزنی‌ها و صحبت‌ها با وزارت ارشاد و وزارت علوم برای حمایت از این ناشران وزارت ارشاد که تاکنون پاسخی نداده است و معاونت پژوهشی وزارت علوم نیز چندان تحرکی از خود نشان نمی‌دهد.