حدود ۵ سال از ممنوعیت رسمی واردات لوازم خانگی می گذرد، آیا تصمیم‌گیران این ممنوعیت توانسته‌اند به اهداف خود که صادرات هم در دل آن است دست پیدا کنند. بررسی روند صادرات لوازم‌خانگی به خصوص ماشین‌ لباس‌شویی و تجهیزات جانبی آن نشان می‌دهد که صادرکنندگان در این زمینه کارنامه موفقی نداشته‌اند. به نقل از ؛داده‌های […]

حدود ۵ سال از ممنوعیت رسمی واردات لوازم خانگی می گذرد، آیا تصمیم‌گیران این ممنوعیت توانسته‌اند به اهداف خود که صادرات هم در دل آن است دست پیدا کنند. بررسی روند صادرات لوازم‌خانگی به خصوص ماشین‌ لباس‌شویی و تجهیزات جانبی آن نشان می‌دهد که صادرکنندگان در این زمینه کارنامه موفقی نداشته‌اند.

به نقل از ؛داده‌های اعلام شده از سوی گمرک نشان می‌دهد تولیدکنندگان لوازم‌خانگی در بهار سال جاری در مجموع ۸۲۸ هزار دلار انواع ماشین‌ لباس‌شویی به همراه تجهیزات آن به حجم ۳۲۶ هزار کیلوگرم به هفت کشور که عمده مقاصد صادرات این محصولات بوده‌اند صادر کرده اند. این در حالی که مجموع صادرات کشور به استثنای نفت خام، نفت کوره، نفت سفید و تجارت چمدانی در بهار امسال ۳۵.۵ میلیون تن کالا به ارزش ۱۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار بوده که با این شرایط می‌توان صادرات صورت گرفته از سوی تولیدکنندگان لوازم خانگی بسیار اندک بوده است. براساس آمار گمرک عمده کشورهای مقصد برای صادرات ماشین‌ لباس‌شویی و تجهیزات جانبی آن کشورهای «عراق»، «افغانستان»، «تاجیکستان»، «ترکیه»، «عمان»، «کانادا» و «جمهوری آذربایجان» بوده است.   

سال ۱۳۹۷ بود که به دنبال محدودیت‌های ارزی، طبق مصوبه اولیه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا واردات لوازم خانگی تا پایان سال ۱۴۰۰ ممنوع اعلام شد. پس از اتمام انقضای این مصوبه انتظار می‌رفت که با توجه به نیاز بازار، واردات این محصولات آزاد شود، اما   وزارت صمت اعلام کرد که تولیدکنندگان که بالغ بر هزار و ۵۰۰ واحد کوچک و بزرگ هستند و می‌توانند نیاز بازار را تأمین کنند و حتی برنامه صادرات هم داشته باشند. بنابراین ممنوعیت واردات لوازم خانگی مجدد تمدید شد. با توجه به ممنوعیت اعمال شده این پرسش مطرح می‌شود که آیا تولیدکنندگان داخلی به هدف تعیین شده مبنی بر تامین نیاز داخل و صادرات رسیده‌اند؟ پرسشی که در پاسخ به آن می‌توان گفت تولیدکنندگان توفیق چندانی در این خصوص به دست نیاوردند و عمده نتیجه این ممنوعیت جولان لوازم خانگی قاچاق، فیک و فاقد گارانتی در بازارها و فروشگاه‌های آنلاین بوده است. در این خصوص رییس اتحادیه لوازم خانگی معتقد است که رسیدن به بازارهای صادراتی نیازمند الزاماتی است که باید صادرکنندگان آن را رعایت کنند.

کشورهای مقصد

با توجه به آمار گمرک می‌توان گفت در بهار سال جاری تولیدکنندگان داخلی در مجموع ۸۲۸ هزار دلار انواع ماشین‌ لباس‌شویی به همراه تجهیزات آن به حجم ۳۲۶ هزار کیلوگرم صادر کرده‌اند و در میان کشورهای مقصد «عراق» توانسته جایگاه نخست را به خود اختصاص دهد مجموع صادرات به عراق برابر با ۴۷۸ هزار دلار انواع ماشین‌ لباس‌شویی به همراه تجهیزات به وزن ۲۱۴ هزار کیلو به این کشور بوده است.  

اما حجم صادرات به «افغانستان» در بازه زمانی مورد بررسی به لحاظ ارزشی کمی بیش از ۱۶۹ هزار دلار بوده و حجم صادرات به این کشور هم ۶۳ هزار کیلو گرم ثبت شده است.

با توجه به آمار گمرک می‌توان گفت ارزش صادرات انواع ماشین‌ لباس‌شویی به همراه تجهیزات به تاجیکستان برابر با ۶۴ هزار و ۵۰۰ دلار به وزن ۲۴ هزار و ۳۰۰ کیلوگرم بوده است. ترکیه مقصد چهارم صادرکنندگان لوازم خانگی محسوب ‌می‌شود، براساس آمار در بهار سال جاری ۳۹ هزار و ۵۸۰ دلار به این کشور صادر شده که حجم آن برابر با ۱۱ هزار و ۸۰۰ کیلو بوده است.

اما در جایگاه بعدی عمان با ۳۸۰ کیلوگرم به ارزش ۳۵ هزار و ۹۰۰ دلار قرار گرفته است. اما در میان کشورهای مقصد صادرات انواع ماشین‌ لباس‌شویی به همراه تجهیزات آن «کانادا» هم دیده می‌شود. براساس داده‌های گمرک در این مدت در مجموع ۲۱ هزار و ۹۰۰ دلار لوازم ذکر شده به حجم ۵ هزار و ۴۰۰ کیلو صادر شده است.

از سوی دیگر با توجه به داده‌های اعلام شده می‌توان گفت در این مدت ۱۸ هزار و ۳۰۰ دلار انواع ماشین‌ لباس‌شویی به همراه تجهیزات به «جمهوری آذربایجان» صادر شده است.

الزامات رسیدن به بازار صادراتی

اما صادرات نیازمند چه الزاماتی است اکبر پازوکی رییس اتحادیه لوازم خانگی در این خصوص به «اکوایران» می‌گوید: در تمام دنیا صادرات نیازمند فراهم کردن برخی پیش‌زمینه‌ها است و صادرکنندگان برای تحقق برنامه‌های صادراتی خود باید برخی از این پیش‌زمینه‌ها را با توجه به سلیقه مصرف‌کنندگان در کشور هدف و با توجه به اقلیم آن کشور مدنظر قرار دهند، از سوی دیگر صادرکنندگان باید صادرات را با توجه به سلیقه و ذائقه خریداران صورت دهند که این امر نیازمند شناسایی کشور هدف است.      

به گفته رییس اتحادیه لوازم خانگی، علاوه بر شناسایی و نیاز کشور هدف، صادرکنندگان این نکته را نیز باید در نظر بگیرند که خدمات پس از فروش و ایجاد شبکه توزیع و شبکه‌‌ای برای ارائه خدمات لازمه صادرات است و باید برای جلب اطمینان مصرف‌کنندگان در این خصوص برنامه‌ریزی اساسی صورت دهند.

چرا نمی‌توانیم رقابت کنیم

اما سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا تولیدکنندگان داخلی نمی توانند با سایر رقبا در کشورهای هدف رقابت کنند؟ در این خصوص رییس اتحادیه لوازم خانگی به این نکته اشاره می‌کند که یکی از مشکلات اصلی ما نبود ثبات در قوانین موجود در کشور و نرخ دلار است، در این خصوص به این نکته می‌توان اشاره کرد در کدام کشور مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان را به نرخ دلار و از طریق بورس در اختیار تولیدکنندگان قرار دهند آن هم در شرایط که نرخ دلار پی‌درپی در حال تغییر است و این امر امکان برنامه‌ریزی از تولیدکنندگان را گرفته است.  

به گفته رییس اتحادیه لوازم خانگی، در حال حاضر قیمت ورق آهن، مس، فولاد، آلومینیوم، پلاستیک و … که مواد اولیه مورد نیاز بخش تولید است مدام در حال تغییر است و ثبات قیمت در خصوص این مواد وجود ندارد، با این شرایط وقتی نمی توان برای ۶ ماه یک کالا رو با قیمت ثابت تولید کنی، چطوری می‌خواهیم بری بازار خارج از کشور صادرات داشته باشیم.  

ترکیه چطور صادرکننده لوازم خانگی شد

پازوکی در ادامه به روند ورود ترکیه به جمع کشورهای صادرکننده لوازم‌خانگی اشاره کرده و در این خصوص می گوید: ترکیه در حال حاضر در صادرات از کشور ما پیشی گرفته و در کنار محصولاتی که در داخل این کشور مونتاژ می شود، این کشور برنده‌های داخلی تولید کرده که بتواند از طریق آنها میزان ارزآوری خود را افزایش دهد، اما کاری این کشور کرد حمایت از تولیدکنندگان بوده است، بطور مثال صادرکنندگان ما برای صادرات ملزم به پرداخت ۹ درصد عوارض هستند این در حالی که این کشور نه تنها از آنها عوارض نمی‌گیرد بلکه تشویقی هم به آنها می‌دهد تا به این طریق بتواند میزان صادرات خود را افزایش دهد.