گروه انرژی پاسارگاد با همکاری دانشگاه صنعتی شریف، همایش “فناوری تحول دیجیتال و هوش مصنوعی در مدیریت همزمان چاه، مخزن و تسهیلات سطح الارض” را در نمایشگاه بین‌المللی نفت تهران برگزار کرد.

به گزارش روابط عمومی گروه انرژی پاسارگاد، این همایش که با استقبال کارشناسان و‌ دانشجویان، روز پنجشنبه ۲۰ اردیبهشت در سالن کنفرانس شماره ۱ نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار شد ، از محورهایی همچون بکارگیری هوش مصنوعی و تحول دیجیتال در مدیریت میادین نفت و گاز، زیرساخت‌ها و سیستم‌های میدان نفت دیجیتال و استقرار WRFM جهت بهبود توسعه و تولید میادین نفت و گاز تشکیل شده و مصداق بارزی از همکاری ثمربخش صنعت و دانشگاه و نشانه روشنی از اعتماد گروه انرژی پاسارگاد به دانشگاه بود.

این‌همایش در شرایطی برگزار شد که مرکز WRFM به عنوان نخستین و تنها مرکز بهره‌مند از فناوری طراحی و اجرای سیستم جامع فرآیند مدیریت همزمان چاه، مخزن و تسهیلات سطح الارضی به تازگی در گروه انرژی پاسارگاد تکمیل شده است؛ مرکزی برای مانیتورینگ و یکپارچه‌سازی آنلاین داده‌ها و فرآیندها به‌ منظور تسریع در تصمیم‌سازی درباره پروژه‌های مختلف حوزه انرژی که با مشارکت تیم فنی گروه انرژی پاسارگاد و پژوهشکده علوم و فناوری‌های انرژی، آب و محیط‌زیست دانشگاه صنعتی شریف طراحی و اجرا شده و ایده تبدیل یک پروژه پژوهشی به یک مرکز مدرن و مجهز را عملیاتی کرده است. 

انرژی پاسارگاد نقشه راه جدیدی برای توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی تدوین کرد

در ابتدای همایش “فناوری تحول دیجیتال و هوش مصنوعی در مدیریت همزمان چاه، مخزن و تسهیلات سطح الارض” ارس شیخی عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف و رئیس آزمایشگاه industry4 گفت: شرکت گسترش انرژی پاسارگاد در دو سال گذشته، با امضای تفاهم‌نامه‌های مختلف با دانشگاه صنعتی شریف، نقشه راه جدیدی را در خصوص توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی در دستور کار قرار داد.

وی ادامه داد: هم‌ نوآوری و هم خلاقیت در این شرکت در دستور کار است و نمود چنین اقدامی را می‌توان در ارتباط با دانشگاه‌ها دید و این نشان می‌دهد که مسیر حرکت، رو به ایده‌هایی نو است.

شیخی توضیح داد: امروز مجموعه پاسارگاد نسبت به مجموعه های دیگر جلوتر است؛ چرا که مسیر خود را در دو سال گذشته آغاز کرده و با اقدامات اجرایی مطلوبی که به انجام رسانده، امروز نتیجه کار خود را می‌بیند.

وی ادامه داد: شرکت گسترش انرژی پاسارگاد بخشی از کار خود را به دانشگاه ها برون‌سپاری کرده است و دانشگاه شریف تنها دانشگاهی نیست که گروه انرژی پاسارگاد با آن همکاری می‌کند و دانشگاه های امیرکبیر و شاهد و… نیز به گونه‌های مختلف به این شرکت کمک می کنند.

وی در ادامه با اشاره به این که هوش مصنوعی به این شکل نیست که بتوان یک شبه آن را به اجرا در آورد گفت: توسعه هوش مصنوعی نیازمند فراهم شدن بستر مناسبی است و مجموعه پاسارگاد اعتماد کرد و بستری را در قالب مرکز WRFM برای جمع آوری داده ایجاد کرده تا بتوان در برنامه‌ای مدون و چند مرحله ای، نقش هوش مصنوعی را در بخش های مختلف این شرکت افزایش داد.

وی گفت: برای توسعه هوش مصنوعی در هر مجموعه‌ای، نیاز به دریایی از داده‌های مختلف داریم که باید با مهندسی درست جمع آوری شوند. ما در مرحله جمع‌آوری داده قرار داریم و الگوریتم‌های مختلف نیز در حال توسعه است که با پایان مرحله دوم مدل های مختلف طراحی خواهند شد و پس از انجام آزمایش‌های مختلف به مرحله اجرا در می‌آیند.

شیخی در خاتمه با اشاره به این که شرکت گسترش انرژی پاسارگاد اقدامات مطلوبی را نیز در بخش توسعه دانش فعالان دانشگاهی به انجام رسانده، گفت: ورکشاپی در خصوص اقدامات انجام شده در گسترش انرژی پاسارگاد در زمینه توسعه یادگیری ماشین و هوش مصنوعی برای انتقال دانش، با حضور بهترین اساتید این حوزه در کشور و با اسپانسری گسترش انرژی پاسارگاد برای علاقه مندان برگزار خواهد شد که دانشگاه صنعتی شریف، گواهی نامه معتبری را در این خصوص به شرکت‌کنندگان اهدا خواهد کرد.

امکان ساخت یک مدل مجازی برای صنایع و پیش‌بینی وقایع

محمدباقر غزنوی ‌عضو هیات علمی دانشگاه شاهد و پژوهشگر حوزه هوش مصنوعی نیز در همایش “فناوری تحول دیجیتال و هوش مصنوعی در مدیریت همزمان چاه، مخزن و تسهیلات سطح الارض” گفت: یادگیری ماشین در صنعت نفت و‌ صنایع وابسته، نقش مهمی در زنجیره ارزش خواهد داشت و از این رو مدیریت یادگیری ماشین در صنایع نفت باید به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد.

وی ادامه داد: سیر منطقی صنایع نسل اول و دوم و سوم، به صنایع نوع چهارم که روند سایبر فیزیکال را دنبال می کند رسیده است. انتقال از صنایع نوع سوم با چهارم ممکن است به صورت یک روند و یا به شکل پلکانی باشد.

وی گفت: چیزی که انتظار داریم رخ دهد، این است که سیستم های کامپیوتری صنعت نوع سوم توسعه پیدا کنند تا به سیستم سایبر فیزیکال برسند و سیستم سایبر فیزیکال به این معنی است که اجزای یک مجموعه هم به صورت حقیقی و هم به صورت مجازی ایجاد می شوند.

غزنوی اضافه کرد: بر این اساس یک مجموعه مشابه با مجموعه اصلی به صورت مجازی ایجاد می شود که می تواند وقایع مختلف را پیش بینی کند‌. به عبارت دیگر اگر قرار باشد اتفاقی در واحدهای حقیقی رخ دهد، پیش از آن در مجموعه مجازی رخ می دهد و در این صورت می توان مانع از بروز رخدادهای آسیب زننده شد.

وی ادامه داد: صنایع نوع چهارم می‌تواند به اینترنت اشیا تجهیز شوند که در این اقدام هوش مصنوعی استفاده خواهد شد. همچنین این فرآیند ارتباط اجزای داخلی سیستم ها و واحدها با هم را بهبود می بخشد تا بتوان با آنالایز و واکنش های سریع انجام شود.

غزنوی با بیان این که با صنایع نوع سوم چنین واکنش های سریعی امکان پذیر نبود، گفت: صنایع نسل چهارم، هم انعطاف پذیرند و هم هوشمند؛ و مزایایی از قبیل کاهش هزینه و ارائه خدمات بهتر به مشتریان را در بر دارند.

مرکز WRFM امکانی برای هوشمند سازی میادین نفت و گاز

سعید دهقانی مدیرعامل شرکت بهره‌برداری نفت و گاز سپهر پاسارگاد نیز در این همایش گفت: با آغاز فعالیت‌های توسعه‌ای و همچنین آغاز بهره‌برداری و تولید از هر میدان نفتی یا گازی روزانه حجم قابل توجهی داده ایجاد می‌شود که مدیریت صحیح این اطلاعات جهت اخذ تصمیمات به‌هنگام، ما را بر آن داشت تا  مرکز WRFM را ایجاد کنیم و فراهم ساختن زیرساختهای لازم در دستیابی به اهداف مد نظر را در دستور کار قرار دهیم .
وی افزود: تصمیم گیری سریع و به هنگام عملیات‌های توسعه‌ای و تولیدی، اطمینان از حصول شاخصه‌های عملکردی، مدیریت دارایی‌های شرکت در هر نقطه جغرافیایی، و بهینه‌سازی مستمر ارزش دارایی‌ها آیتم‌هایی بود که تلاش کردیم در  WRFM محقق کنیم.
دهقانی افزود: در WRFMدر سه آیتم مانیتورینگ آنلاین عملیات روزانه در میدان ( از جمله حفاری، تولید و ….)، نظارت و راهبری برخط که در حال حاضر سیستم به این توانایی رسیده که می تواند اطلاعات روزانه عملیات را با برنامه مقایسه کرده و در صورت انحراف از برنامه، هشدارهای لازم را ارائه نماید. وی تاکید کرد: این سیستم قابلیت تحلیل از کار افتادن یا خرابی تجهیزات را دارد و در امتداد از امکان  مدیریت شرایط فرآیندی عملیاتی و ایمنی میدان به صورت لحظه‌ای و دقیق در جهت بهبود کارایی و کاهش و کنترل ریسک‌های عملیاتی برخوردار است.
دهقانی اضافه کرد: داده های اطلاعاتی ما نشان داد ما در میدان سپهر و جفیر  می‌توانیم سیستم  را به صورت اتوماتیک با قابلیت بهینه‌سازی و بروزرسانی برنامه اطلاعات عملیات بر اساس مرور گذشته و روند داده‌ها با به‌کارگیری تکنیک‌های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی در اختیار داشته باشیم.

ضرورت توسعه فرهنگ WRFM بین نیروهای متخصص

سیدمهدی سیدسار، مدیر فنی WRFM و رئیس پورتفولیو معاونت بالادستی گروه انرژی پاسارگاد هم در این همایش گفت: در این مرکز، جریان اطلاعات به صورت برخط در بخش های تولید و حفاری رویت و تحلیل می‌شود و این زیربنای داده‌های مجموعه را ایجاد می کند.

وی گفت: کیفیت بالای داده‌ها موجب افزایش توان تصمیم گیری صحیح می‌شود و تصمیم بر آن است که با استفاده از هوشمندسازی سیستم‌های موجود، کیفیت داده های خود را ارتقا بخشیم.

سیدسار ادامه داد: برای مثال در یکی از مخازن با سطوح مختلف فشار در اعماق مختلف درگیر بودیم که با یادگیری فرآیندها در سیستم توانستیم سطوح فشار را مدیریت کنیم و در نهایت برداشت صورت گیرد.

وی افزود: تجربیات ماه‌های اخیر در مورد مخازن سپهر و جفیر نشان می دهد که با اجرای فرایند های صحیح و تصمیم گیری‌ های بهنگام، می‌توان میزان برداشت نفت را افزایش داد.

وی گفت: چالش هایی در مسیر رسیدن به بلوغ کامل در WRFM وجود دارد که بایستی در جهت رفع آن ها تلاش کرد. نیروهای متخصص با فرهنگی متفاوت از WRFM رشد کرده‌اند و مهمترین چالش موجود، تغییر این فرهنگ و توسعه مدل فکری WRFM بین نیروهای متخصص می باشد