بهنام فتحنایی :کشورمان از نعمت های خدادادی فراوانی برخوردار است یکی از این نعمت ها وفور گاز است.
از همین رو صادرات گاز به کشورهای گوناگون مانند عراق، ترکیه و… در حال انجام است، اما یکی از طرح های انتقال گاز ایران به پاکستان همسایه جنوب شرقی کشورمان چندسالی است که روی زمین مانده و به شکل نیمه کاره رها شده که در این خصوص با محسن روحی صفت معاون پیشین دفتر مطالعات سیاسی وزارت خارجه گفتگویی انجام داده ایم تا دلیل خاک خوردن این طرح را مطلعه شویم.
او در این باره گفت: محلات منطقه بلوچستان پاکستان از تجهیزات نظامی به روزی برخوردار هستند و هر از گاهی شاهد حمله به مرزبانان کشورمان نیز هستیم؛ به این دلیل که دولت مرکزی پاکستان حریف این افراد نمی شود.
روحی صفت افزود: ایران، پاکستان و هندوستان در سالیان گذشته توافق کردند تا از طریق پارس جنوبی لوله گازی به خاک پاکستان و سپس هندوستان صورت بگیرد و نام این طرح گازی را صلح گذاشتند و آن زمان بنده در این توافق نامه حضور داشتم، بعد از چند سال از این توافق نامه و فعالیت های عمرانی آن امریکایی ها فشارهایی را به کشور هند آوردند و هندی ها از این توافق نامه کناره گیری کردند؛ آن وقت به سراغ پاکستانی ها رفتیم و این توافق نامه را دو جانبه کردیم و پاکستانی ها به شدت نیازمند انرژی بودند چرا که در ۲۴ ساعت در برخی از مناطق پاکستان ۱۰ ساعت خاموشی داشتند و برق رسانی صورت نمی گرفت و این نشاندهنده نیاز به انرژی بود.
معاون پیشین دفتر مطالعات سیاسی وزارت خارجه ادامه داد: در این میان امریکایی ها دوباره دخالت کردند و پاکستانی ها را تهدید کردند که اگر از ایران گاز خریداری کنند، یک تحریم می شوند و دو اینکه از کمک های مالی امریکا برخوردار نخواهند شد، پاکستان یکی از بزرگ ترین ارتش های جهان را دارد و سالانه میلیاردها دلار از امریکا کمک مالی دریافت می کند و همچنین خدمات فنی، مهندسی و تجهیزات دریافت می کند. از سوی دیگر عربستان و امارات متحده عربی نیز کمک های مالی خوبی به پاکستان می کنند و آنها نیز پاکستانی ها را تهدید کردند که اگر از ایران گاز بخرند این کمک ها را قطع خواهند کرد.»این کارشناس می افزاید:« پاکستان یک کشور کاملا قبیله ای است و دولت مرکزی آن طور که باید به کل کشور حکومت ندارد.
او تصریح کرد: پاکستان برق ندارد و کشوری که برق نداشته باشد از کالاهای لوکس مانند لوازم خانگی برخوردار نیست،همچنین مصرف غذایی آنها روزمره است و به عبارتی میزان مصرف پایین است و به دنبال آن صادرات نیز کاهش پیدا می کند؛ما در حال حاضر هزار مگاوات برق به پاکستان صادر می کنیم، ظرفیت نهایی که برای صادرات برق به این کشور داریم این میزان است، ما حدود ده سالی است که برق به پاکستان صادر می کنیم، البته این برق صادراتی برای شهرها و روستاهای همجوار مرز با کشورمان است، قرار بود برای افزایش صادرات برق یک کارخانه برق در مرز راه اندازی شود که برای راه اندازی این کارخانه سرمایه گذاری خارجی باید انجام می شد؛ چرا که سرمایه گذاری چند میلیارد دلاری را می طلبید و انتقال خطوط برق صورت می گرفت که این طرح به دلیل تحریم ها جذب سرمایه گذاری خارجی صورت نگرفت و هم اینکه دو طرف ایران و پاکستان به یکدیگر اعتماد ندارند که هر یک از طرفین سرمایه گذاری کنند، چه تضمینی وجود دارد که پاکستان به واسطه تحریم ها از خرید برق خودداری نکند، همانگونه که پاکستانی ها برای لوله انتقال گاز انجام دادند؛ ایران برای خط لوله پارس جنوبی تا مرز ایرانشهر میلیون ها دلار هزینه کرد ولی در آخرین لحظه امریکایی ها به پاکستان اجازه خرید گاز از ایران را ندادند.
این مقام سابق وزارت خارجه افزود: ریسک در بازار مهم ترین موضوع است و تا زمانی که سرمایه گذار از امنیت کامل برخوردار نباشد سرمایه گذاری نخواهد کرد، سرمایه گذار تا اطمینان پیدا نکند که سرمایه اش صد درصد به سود دهی نمی رسد سرمایه گذاری نمی کند و به نظر من اگر موضوعات سیاسی حل نشود نمی توانیم در حوزه صادرات انرژی گامی برداریم.